Sáng 29/10, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ - Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì cuộc họp trực tuyến với các bộ, cơ quan trung ương và địa phương về tình hình thực hiện, giải ngân các chương trình, dự án vốn viện trợ chính thức (ODA), vốn vay ưu đãi nước ngoài.

Thủ tướng Chính phủ - Nguyễn Xuân Phúc phát biểu khai mạc hội nghị.

Tại đầu cầu Chính phủ, dự họp còn có các Ủy viên Bộ Chính trị: Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ - Trương Hòa Bình; Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao - Phạm Bình Minh; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ - Vũ Đức Đam.

Tại điểm cầu Bạc Liêu, dự hội nghị có các đồng chí Lữ Văn Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; Dương Thành Trung, Chủ tịch UBND tỉnh và lãnh đạo các sở, ngành liên quan.

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Chính phủ - Nguyễn Xuân Phúc cho biết, giải ngân vốn ODA trong thời gian gần đây có chuyển biến tích cực nhưng vẫn chưa đạt như mong muốn. Hội nghị này được tổ chức nhằm tìm ra nguyên nhân và giải pháp để đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn này.

Thủ tướng nêu vấn đề: Nguyên nhân dẫn đến tình trạng giải ngân vốn thấp là gì, dù lãnh đạo Chính phủ đã đôn đốc các địa phương? Nguyên nhân rõ nhất là về mặt bằng, tại sao nhiều dự án kéo dài nhiều năm chưa giải phóng được mặt bằng? Các địa phương, đặc biệt là cấp tỉnh, cấp huyện đã làm tốt công tác giải phóng mặt bằng cho dự án ODA chưa?

Bí thư Tỉnh ủy - Lữ Văn Hùng và lãnh đạo HĐND, UBND tỉnh chủ trì hội nghị tại điểm cầu Bạc Liêu.

Theo Thủ tướng Chính phủ, nhiều địa phương do khách quan hoặc chủ quan không bố trí vốn đối ứng cho dự án ODA nên khi triển khai đã gặp khó khăn. “Các đồng chí cần kiến nghị giải pháp về vấn đề này”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu.

Thủ tướng cũng lưu ý, các địa phương, đơn vị chỉ rõ cơ quan nào để chậm trễ trong việc giải quyết thủ tục cho các dự án ODA; biện pháp nào nhằm giúp không để lọt nhà đầu tư kém năng lực, thiếu kinh nghiệm được tham gia dự án, gây ảnh hưởng đến tiến độ các dự án...

Về giải pháp, theo người đứng đầu Chính phủ, lĩnh vực thuộc thẩm quyền của cơ quan nào thì cơ quan đó phải chịu trách nhiệm. Thủ tướng đề nghị các địa phương không giải ngân được theo tiến độ báo cáo Thủ tướng kịp thời để điều chuyển vốn, thậm chí không bố trí vốn trong năm 2021 - 2022.

“Hội nghị cần làm rõ thực trạng, nguyên nhân để tìm giải pháp cụ thể, tạo bước đột phá trong giải ngân vốn ODA không chỉ trong năm nay, mà cả những năm tới”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Bạc Liêu.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tỷ lệ giải ngân vốn nước ngoài cấp phát từ ngân sách Trung ương tính đến ngày 31/10/2020 ước đạt 18.089 tỷ đồng, bằng 30,15% so với kế hoạch giao. Mức giải ngân này cao hơn so với cùng kỳ năm ngoái cả về giá trị (12.367 tỷ đồng) và tỷ lệ (27,09%). Điều này cho thấy tỷ lệ giải ngân ước 10 tháng so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đã có sự chuyển biến tích cực so với các tháng đầu năm. Mặc dù tình hình có cải thiện, song tỷ lệ giải ngân vốn nước ngoài còn thấp…

Tuy nhiên, việc triển khai các dự án ODA vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Về khách quan, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 tiếp tục bùng phát trở lại ở nhiều nước, tiến độ thực hiện nhiều dự án ODA không tránh khỏi bị chậm trễ, cả từ khâu nhập máy móc, thiết bị cho đến huy động chuyên gia, nhân công, nhà thầu nước ngoài, tư vấn giám sát. Tiến trình đàm phán, thống nhất với nhà tài trợ nước ngoài đối với từng hoạt động và kế hoạch thực thi dự án, việc tổ chức đấu thầu quốc tế... đã bị ảnh hưởng. Một lý do chậm trễ là sự khác biệt về quy trình, thủ tục của Việt Nam và nhà tài trợ, đặc biệt trong công tác đấu thầu, đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư; hay việc thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành, các chủ trương - chính sách mới, buộc các dự án phải có sự điều chỉnh.

Còn tại tỉnh Bạc Liêu, tổng kế hoạch vốn năm 2020, nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi được phân bổ là hơn 322 tỷ đồng. Kết quả đến nay đã giải ngân được gần 95 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 29,5%.

Tại hội nghị trực tuyến, các bộ, ngành, địa phương báo cáo và đánh giá tình hình thực hiện giải ngân các chương trình, dự án ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài và thảo luận các biện pháp tháo gỡ vướng mắc, giải quyết “3 đọng” (vốn đọng, nợ đọng và thủ tục đọng)…

Tin, ảnh: M.Đ