Ứng phó với biến đổi khí hậu: Cơ hội cho chương trình Mỗi xã một sản phẩm

Biến đổi khí hậu (BĐKH) là một trong những thách thức mà nông dân Bạc Liêu phải đương đầu. Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) mở ra hướng đi mới cho người nông dân trong việc thích ứng và hướng đến sống chung với BĐKH.

OCOP là chương trình phát triển kinh tế ở khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội lực và gia tăng giá trị. Chương trình này còn được xem là nhiệm vụ, giải pháp trong thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới. Trong đó, trọng tâm của chương trình là phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ có lợi thế ở mỗi địa phương dựa trên xây dựng và phát triển mô hình chuỗi giá trị.

Gian hàng trưng bày giới thiệu các sản phẩm của huyện Đông Hải tại Hội chợ Thương mại - Du lịch năm 2019.​ Ảnh: T.A

Chương trình OCOP chủ yếu là phát huy vai trò của các thành phần kinh tế tư nhân và kinh tế tập thể. Nhà nước chỉ đóng vai trò kiến tạo, ban hành khung pháp lý và chính sách để thực hiện thông qua các hoạt động hỗ trợ về quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa, dịch vụ; đào tạo, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, ứng dụng khoa học - công nghệ, xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm…

Khi tham gia OCOP, ngoài những lợi ích đã nêu, việc xây dựng các sản phẩm đặc thù chính là giải pháp để các địa phương tạo nên những sản phẩm thích ứng với BĐKH. Cụ thể như huyện Đông Hải với điều kiện tự nhiên là nước mặn, nên ngoài phát triển nghề nuôi trồng thủy sản, còn duy trì nghề sản xuất muối và cho ra đời đặc sản muối mang nhãn hiệu xã Long Điền Tây. Vào mùa mưa, nông dân cải tạo ao để nuôi cá kèo trên đất muối thay vì chỉ sản xuất một vụ muối như trước đây.

Hay như ở huyện Phước Long, cây rau cần nước đã trở thành đặc sản của xã Vĩnh Thanh. Còn ở huyện Vĩnh Lợi, từ nguồn lợi cá đồng, người dân đã phát triển nghề làm mắm chua mang nhãn hiệu mắm Vĩnh Hưng; hoặc ở khu vực Giồng Nhãn (TP. Bạc Liêu) thì có giống thanh nhãn thơm ngon…

Qua đó cho thấy, phát huy lợi thế của từng địa phương để chủ động xây dựng những sản phẩm đặc thù phù hợp với điều kiện tự nhiên chính là một trong những giải pháp để chủ động sống chung với BĐKH. Điều đó không chỉ góp phần khai thác có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế vốn có, mà còn tạo ra sản phẩm cạnh tranh mang tính đặc thù, độc đáo của mỗi địa phương.

Tú Anh