8/3 thương mẹ

Đâu phải đến ngày lễ tết người ta mới nhớ đến mẹ. Cứ đến ngày 8/3, tôi lại thấy thương mẹ nhiều hơn. Bởi có lẽ, so với nhiều người phụ nữ khác, mẹ thua thiệt hơn. Quá nửa đời người, mẹ chưa hề có ngày 8/3.

Mẹ tôi cả đời vất vả, quang gánh nặng nhọc cuộc đời in hằn lên vai gầy sạn. Mờ sáng khi hàng xóm còn đang ngon giấc, mẹ đã phải thức dậy, lục đục sửa soạn lại những mớ rau được chuẩn bị từ chiều hôm qua rồi gánh lên chợ xã. Nắng mưa tần tảo, bán mua giữa chợ đời, có bao nhiêu nỗi buồn mẹ âm thầm cất giữ. Gánh rau nhỏ mỗi ngày thu nhập chẳng là bao nhưng mấy chục năm rồi mẹ vẫn gánh lên chợ làng như thế. Mẹ bảo, nhà không có ruộng đất, không có gánh rau biết lấy gì nuôi con. Có những ngày chợ ế, mẹ lại gánh rau đi rao khắp xóm, tiếng rao khàn đặc dần giữa nắng trưa đứng bóng, bước liêu xiêu qua từng con đường hun hút sâu...

Mẹ tôi chẳng bao giờ nhớ đến ngày 8/3, hoặc có nhớ cũng chẳng khi nào bận tâm đến nó. Với mẹ, đó cũng là một ngày như bao ngày khác, cũng sáng phải dậy từ khi gà gáy, cũng phải ngồi giữa chợ cho đến tận trưa, cũng chiều về phải lặn lội tới vườn nhà người ta tìm mua rau ngót, rau dền… Qua đi một ngày phải hơn thua, mặc cả nơi chợ búa ồn ào, lặng lẽ chiều về mẹ có những niềm vui đơn sơ bé nhỏ. Đó là ngồi xuống hiên nhà, uống ly nước, quạt nón lá cho mát, rồi mở bị đếm lại những đồng tiền lẻ mẹ lời được sáng nay. Với mẹ, 8/3 cũng như mọi ngày. Nếu bán hết hai thúng rau, mẹ có thêm vài chục ngàn đồng để dành và cho anh em tôi tiền lẻ ăn quà khi đi học.

Ngày 8/3 mẹ chẳng khi nào có quà. Cha đi lâu rồi, từ ngày nào trong trí nhớ bé thơ ngày xưa tôi không nhớ nổi. Anh em trai chúng tôi càng lớn càng vụng về, chẳng biết làm gì cho mẹ, khi biết thương mẹ thì tất cả đã ở xa nhà. Ngày 8/3, nhiều người mẹ được nghỉ việc nội trợ, được nhận hoa, quà và lời chúc của các thành viên trong gia đình. Riêng mẹ tôi vẫn phải thức dậy từ tờ mờ sớm, gánh rau kĩu kịt ra chợ, chiều về một mình lủi thủi bữa cơm vắng các con buồn thiu. Thương mẹ mà rơi nước mắt, nghĩ về bà mà lòng cay xé rưng rưng. Lại một 8/3 nữa xa mẹ, không có hoa và lời chúc cho bà, nhớ xiết bao và thấy mình có lỗi với mẹ vô cùng…

TƯ HƯƠNG