Những người sưởi ấm các mộ phần liệt sĩ

Cần nói ngay rằng, những người chăm sóc các mộ phần liệt sĩ, họ không phải là bà con cật ruột với người đã khuất. Dù vậy, họ vẫn xây mộ, tôn tạo và hương khói sưởi ấm cho các liệt sĩ như những người thân của mình.

Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh phối hợp với Sở LĐ-TB&XH cất bốc 3 ngôi mộ liệt sĩ vào giữa tháng 7/2014. Ảnh: Vĩnh Nghị

Sau ngày đất nước thống nhất 2 tháng, bà từ Hải Phòng theo chồng là cán bộ tập kết “về dinh” ở ấp Thạnh Long (xã Châu Hưng A, huyện Vĩnh Lợi). Và kể từ đó, bà Văn được mẹ chồng giao chăm sóc những ngôi mộ có từ thời kháng chiến chống Pháp. Theo lời kể của bà Văn, mẹ chồng bà là người từng nấu cơm, chăm sóc cho những chiến sĩ này.

Từ đó đến nay, các mộ phần năm nào cũng được gia đình bà Văn bồi đắp và hương khói. Hơn 10 năm trước, 10 trong số 11 mộ phần đã được người thân tìm đến cất bốc đưa về phần đất gia đình hoặc nghĩa trang liệt sĩ. Riêng phần mộ của liệt sĩ Nguyễn Ngọc Thuận (hy sinh năm 1949, lúc 24 tuổi) vẫn chưa xác định được thân nhân. Các liệt sĩ này đều là người miền Bắc vào đây chiến đấu và đã anh dũng hy sinh.

Khi làm đám giỗ cho người thân, bà Văn đều khấn vái, “mời” hương hồn các liệt sĩ về cùng hưởng. Mấy người con bà Văn định năm nay sẽ xây mộ cho liệt sĩ Thuận. Nhưng nay, người chiến sĩ ấy đã được đưa về Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh. Bà Văn trầm ngâm: “Bốc mộ hết, giờ thấy vắng vẻ. Trước, ra vào nhìn các ngôi mộ thấy cũng ấm cúng”.

Còn ở ấp Hoàng Quân 1 (xã Hưng Thành, huyện Vĩnh Lợi), mộ phần của một liệt sĩ vô danh đã được gia đình ông Dương Văn Chạy (Hai Chạy) xây mộ từ năm 2007. Ngày 5/5 âm lịch của năm xây mộ được lấy là ngày giỗ của liệt sĩ này. Ông Chạy kể, liệt sĩ này thuộc Tiểu đoàn Phú Lợi 1, hy sinh ở huyện Mỹ Tú thuộc tỉnh Sóc Trăng, được đưa về đây an táng cùng 4 đồng đội khác. Mộ phần và bia chí của các liệt sĩ đều được làm chu tất, nhưng thời gian sau bị địch đập phá hết nên không còn xác định được danh tính. Mộ phần của liệt sĩ vô danh thời chống Mỹ này nằm cạnh chòi tôm của ông Hai Chạy nên ngày nào cũng có người coi sóc, thắp nhang.

Những người tự nguyện chăm sóc mộ phần liệt sĩ như các trường hợp trên ắt hẳn còn nhiều. Họ tri ân người đã xả thân vì Tổ quốc, vì dân tộc một cách lặng lẽ và không đòi hỏi Nhà nước một điều kiện gì. Hy vọng việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ từ nay đến năm 2020 và những năm tiếp theo theo Chỉ thị của Tỉnh ủy và đề án của UBND tỉnh hoàn thành đúng tiến độ để không còn những phần mộ liệt sĩ nằm xa gia đình, đồng chí, đồng đội.

NGUYỄN QUỐC