Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu: Đóng góp ý kiến về Luật Đặc xá

Tiếp tục chương trình làm việc kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Luật Đặc xá (sửa đổi). Tại buổi thảo luận, đa số các đại biểu còn nhiều ý kiến khác nhau, đại biểu Trần Thị Hoa Ry, Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Bạc Liêu có một số ý kiến xoay quanh Dự án Luật.

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bạc Liêu phát biểu tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV. Ảnh: Hùng Võ

Đại biểu tán thành cao với sự cần thiết sửa đổi luật như Tờ trình 162 ngày 9/5/2018 của Chính phủ, nhằm cụ thể hóa thẩm quyền của Chủ tịch nước về đặc xá đã được quy định trong Hiến pháp năm 2013. Đảm bảo sự đồng bộ và thống nhất của hệ thống pháp luật và khắc phục những khó khăn, bất cập qua 10 năm thi hành Luật Đặc xá.

Đại biểu đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, trong phần giải thích từ ngữ, cần làm rõ khái niệm về “sự kiện trọng đại của đất nước”. Hiện tại, Chính phủ chưa có quy định cụ thể về vấn đề này. Để đảm bảo tính minh bạch và sự chủ động cho các cơ quan thực hiện nhiệm vụ, có cơ sở căn cứ trong triển khai thực hiện. Tương tự như vậy, quy định cụ thể thời điểm và khái niệm đặc xá trong trường hợp đặc biệt.

Về điều kiện đề nghị đặc xá nhân sự kiện trọng đại và nhân ngày lễ lớn của đất nước (Điều 10, Dự thảo Luật), đại biểu đề nghị cân nhắc thêm về quy định điều kiện đề nghị đặc xá. Vì điều kiện này cơ bản giống với quy định tại Điều 66 của Bộ luật Hình sự về tha tù trước thời hạn, nên sẽ không tránh khỏi sự trùng lắp về chính sách cho các đối tượng có đủ điều kiện được xét đặc xá và tha tù trước thời hạn. Hơn nữa, theo quy định tại khoản 1 điều này, so với luật hiện hành có bổ sung một số tội đặc biệt nguy hiểm, vi phạm do lỗi cố ý như: Các tội xâm phạm an ninh quốc gia (chương XIII); các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh (chương XXVI), tội khủng bố Điều 299; người bị kết án 10 năm tù trở lên về một trong các tội quy định tại chương XIV (hình phạt này áp dụng cho các tội do cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người)… Theo đại biểu Hoa Ry, đây là những tội mang tính chất rất nguy hiểm, vi phạm do lỗi cố ý, trong khi Bộ luật Hình sự cũng không cho phép tha tù trước thời hạn có điều kiện đối với các đối tượng này, nhưng nay lại quy định để đặc xá là quá rộng, không đảm bảo sự công bằng, sự răn đe và tính nghiêm minh của pháp luật, làm giảm ý nghĩa của chính sách đặc xá. Những tội này mà được xem xét đặc xá, không phù hợp, gây bất an trong xã hội.

Quy định tại điểm c khoản 1, cũng về điều kiện được đề nghị đặc xá, đó là “đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, đã nộp án phí. Trường hợp chưa chấp hành xong thì do Chủ tịch nước xem xét, quyết định”.

Đại biểu cho rằng, quy định này nhằm tạo cơ hội cho phạm nhân chấp hành cải tạo tốt, lập công lớn, nhưng khó khăn về kinh tế được xem xét đặc xá thì do Chủ tịch nước xem xét, quyết định. Tuy nhiên đề nghị Quốc hội nên thận trọng cân nhắc thêm. Bởi trong trường hợp người bị hại chưa được đảm bảo lợi ích chính đáng theo quy định của pháp luật, mà đối tượng được xem xét đặc xá sẽ không nhận được sự đồng tình cao của xã hội. Cũng không loại trừ, cá biệt có trường hợp còn thách thức người bị hại đi kiện, gây thêm phức tạp trong xã hội. Do đó, nên cho phép người nhà của phạm nhân được thực hiện nghĩa vụ dân sự thay cho phạm nhân để họ được hưởng đặc xá. Đồng thời, phải có thêm quy định chế tài, nếu sau khi đặc xá họ không thực hiện đúng theo cam kết, thì buộc họ phải tiếp tục chấp hành hình phạt đúng quy định…

K.K (tổng hợp)