Bồi dưỡng giáo viên dạy tiếng Anh đạt chuẩn khung năng lực ngoại ngữ: Còn nhiều khó khăn

Từ Quyết định số 1400 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 - 2020”, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 3493 phê duyệt kế hoạch đề án dạy và học ngoại ngữ trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2008 - 2020. Theo lộ trình, tất cả giáo viên tiếng Anh (GVTA) phải đạt chuẩn khung năng lực ngoại ngữ (KNLNN) theo chuẩn châu Âu với 6 bậc. Nhưng với thực trạng năng lực hiện tại, ngành Giáo dục Bạc Liêu phải mất nhiều kinh phí để đào tạo, bồi dưỡng giáo viên đạt chuẩn.

Giờ học tiếng Anh của cô trò Trường THPT Bạc Liêu. Ảnh: Đ.K.C

Thực trạng

Hiện nay, toàn tỉnh có 440 GVTA đang giảng dạy trong các trường phổ thông. Trong đó, bậc tiểu học có 70 GV, bậc THCS có 258 GV và bậc THPT có 112 GV. Để đánh giá năng lực GVTA theo chuẩn KNLNN, Sở GD-ĐT đã phối hợp với Hội đồng khảo thí Trường đại học Cambridge thực hiện rà soát, đánh giá năng lực ngoại ngữ cho 426/436 GVTA của tỉnh. Sau khi khảo sát, Sở đã đưa 95 GV đi bồi dưỡng cốt cán do Bộ GD-ĐT tổ chức tại Trường đại học Cần Thơ và Trung tâm SEAMEO RETRAT TP. HCM. Riêng 339 GV được đào tạo tại địa phương.

Sau khi đào tạo, bồi dưỡng thì trình độ GVTA toàn tỉnh hiện nay cụ thể là: đối với cấp tiểu học, trình độ A1 trở xuống có 1 GV (phải đào tạo thêm 3 bậc để đạt chuẩn quy định); trình độ A2 là 8 GV (phải đào tạo thêm 2 bậc); trình độ B1 có 52 GV (phải đào tạo thêm 1 bậc); trình độ B2 là 9 GV (đạt chuẩn quy định). Cấp THCS, trình độ A1 trở xuống có 8 GV; trình độ A2 có 17 GV; trình độ B1 có 113 GV và trình độ B2 là 120 GV. Cấp THPT, trình độ A2 trở xuống có 5 GV (phải đào tạo 3 bậc); trình độ B1 có 4 GV (đào tạo 2 bậc); trình độ B1 là 87 GV (đào tạo 1 bậc); trình độ C1 có 16 GV.

Theo đánh giá của Sở GD-ĐT, nhìn chung, đội ngũ GV hiện tại có bằng cấp đạt chuẩn và trên chuẩn chuyên môn sư phạm khá cao nhưng so với khung năng lực lại đạt rất thấp. Trong đó, kỹ năng nghe, nói còn rất yếu kém; cơ sở vật chất, phòng học, phương tiện giảng dạy ngoại ngữ lạc hậu, chậm được bổ sung… Vì vậy, kết quả dạy học bộ môn này trên địa bàn đạt được còn rất thấp so với yêu cầu và mặt bằng chung của các tỉnh trong khu vực.

Trong quy định của Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 - 2020” của Thủ tướng Chính phủ có nêu rõ: GVTA cấp THCS phải đạt năng lực ngoại ngữ bậc B2; GVTA cấp THPT phải đạt năng lực ngoại ngữ bậc C1. Riêng GVTA tham gia dạy thí điểm chương trình tiếng Anh tiểu học phải đạt yêu cầu trong đợt khảo sát năng lực tiếng Anh do Bộ tổ chức, hoặc có trình độ cao đẳng sư phạm tiếng Anh trở lên (đã có chứng chỉ TOEFL 550/IELTS 6.0. Tiếng Anh lớp 3 và 4 phải do GV trình độ B2 giảng dạy; có thể bố trí GVTA trình độ B1 giảng dạy nhưng đảm bảo cuối năm GV này phải đạt trình độ B2…

Cần nhiều thời gian và kinh phí

Căn cứ vào quy định năng lực ngoại ngữ của GV tương ứng với dạy cấp học của KNLNN trong đề án và kết quả năng lực ngoại ngữ GV đã khảo sát, hiện tại nhiều GVTA của tỉnh phải đào tạo để nâng 2 - 3 bậc trong KNLNN. Theo đó, số lượt GVTA toàn tỉnh cần đào tạo, bồi dưỡng là rất lớn và phải mất rất nhiều thời gian, kinh phí để thực hiện. Cụ thể, cấp tiểu học, 10 lượt người cần đào tạo từ A1 lên A2; 18 lượt người từ A2 lên B1; 70 lượt B1 lên B2. Cấp THCS, phải đào tạo 20 lượt từ A1 lên A2; 37 lượt A2 lên B1 và 150 lượt từ B1 lên B2. Cấp THPT, cần đào tạo 5 lượt A2 lên B1; 9 lượt B1 lên B2 và 96 lượt B2 lên C1. Như vậy tổng số lượt GVTA cần đào tạo là 415 lượt để có trình độ đạt chuẩn theo KNLNN châu Âu. Ngoài ra, số GV dạy các môn tự nhiên sẽ tổ chức học tiếng Anh dự kiến là 10 GV. Trong đó, môn Toán là 3 GV, Vật lý gồm 2 GV, Hóa học là 2 GV, Sinh học gồm 2 GV và Tin học là 1 GV.

Cũng theo Sở GD-ĐT, giai đoạn 2011 - 2013, tỉnh đã mở 7 lớp đào tạo, bồi dưỡng với 189 lượt GV; giai đoạn từ năm 2014 - 2016 mở thêm 5 lớp đào tạo với 150 lượt GV. Như vậy đã có 339/428 lượt GV tham gia đào tạo nhưng vẫn chưa đạt chỉ tiêu so với yêu cầu đề án. Dự kiến, trong năm 2017, sẽ mở 9 lớp đào tạo, bồi dưỡng trong nước do GV nước ngoài giảng dạy tại địa phương với thời lượng học tập trung 3 tháng. Bên cạnh đó, Sở sẽ sử dụng vốn sự nghiệp giáo dục để đầu tư thiết bị dạy học ngoại ngữ cho 35 trường có nhu cầu bức xúc: 14 phòng học ngoại ngữ cho các trường chất lượng cao; 20 phòng học ngoại ngữ cho các trường THPT và 1 phòng cho Trung tâm giáo dục thường xuyên. Dự kiến tổng kinh phí đầu tư thiết bị, đào tạo, bồi dưỡng gần 55 tỷ đồng.

Dù phải mất nhiều thời gian, kinh phí cho đề án, nhưng đây là việc làm cần kíp để nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ giảng dạy ngoại ngữ tỉnh nhà trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Kim Trúc